Fly4free.pl

Parcie na Yonaguni mialam straszne od zawsze. Ale jakos nie bylo do tej pory okazji. Bo albo wszystkie miejscowki zawsze byly pelne, albo ja nie mialam wolnego. Hoteli na wyspie nie ma az tak duzo, trzeba rezerwowac z duzym wyprzedzeniem. W koncu przyszla zaraza, turystow ubylo, a na dodatek Yonaguni zaczelo sobie zyczyc negatywnego wyniku testu PCR. I ogloszono w Japonii stan wyjatkowy. W koncu mialam szanse! Niestety, razem ze stanem wyjatkowym zamknelo sie wiele hoteli i guesthouse’ow. Ale udalo mi sie znalezc cos, co bylo otwarte. Zrobilam rezerwacje. Zabukowalam samochod. Bylam gotowa.
Yonaguni!
Kraniec Japonii!

Przygoda!

Przygoda nieomal zakonczylaby sie zanim nawet sie zaczela. A to wszystko z winy ANA. I mojej. Na Yonaguni lata tylko JAL, ale tylko z Naha i Ishigaki. Wiec trzeba najpierw sie tam dostac. Chcialam zrobic sobie wycieczke, najpierw Naha, potem Ishigaki lecac ANA. A dopiero potem Yonaguni.


Ale ja glupia bylam i bilety kupilam przez OTA, a nie bezposrednio na stronie ANA. A to dlatego, ze przez OTA byly o jakies 200 dolarow tansze (wiec cenowo porownywalne z Peach'em). Ale, pech chcial, ze ANA zaczelo odwolywac loty. Niby z powodu zarazy, ale tak, nie oszukujmy sie, zeby nie latac z prawie pustymi samolotami. Wiec przebukowali mnie na inne loty. OTA natomiast powiedzialo mi, ze moje loty zostaly odwolane, a o przebukowaniu ani slowa. I ze moga mi dac ich wlasny OTAowski voucher.


I pewnie na tym by sie skonczylo, ale z ciekawosci zadzwonilam do ANA. I tak ja sobie z ANA gadu-gadu, az w koncu udalo mi sie namowic ich na bezposrednie polaczenia Tokio-Ishigaki. W swietnych godzinach. Bez dodatkowych oplat. I bez kontaktu z OTA. Jej! Przygoda uratowana! Ale niestety, o dwa dni krotsza. Bo cos za cos… I tak cud w ogole, ze byly miejsca w samolocie, bo ten weekend wrzesniowy, to takie mini-wakacje dla calego kraju. Poniedzialek wolny (dzien ku chwale starcow) i czwartek wolny (witamy jesien). Wszyscy moi znajomi, i ich znajomi, i znajomi ich znajomych mieli plany aby wziac wtorek i srode, i piatek wolne. I miec caly tydzien swawoli. I taki tez byl moj plan.


Jako, ze to wciaz stan wyjatkowy, to autobus z mojej prefektury nie kursowal na lotnisko. Nie pamietam juz dlaczego nie chcialam jechac pociagiem. Jechalabym wlasnym samochodem, ale parking w okolicach Hanedy kosztowalby wiecej niz shinkansen tam i z powrotem. I tu zrobilam nadzwyczajne odkrycie. Ze istnieje cos takiego jak “shared taxi” i ze kurs na lotnisko kosztuje raptem 7500 jenow. Odbiora mnie spod domu. Nazywa sie to Chuo Taxi Airport Direct i jezdza do /z prefektur Gunma, Niigata, Nagano, Tochigi i Yamanashi. 24 godziny na dobe. Nawet jesli tylko jedna osoba chce jechac. Ta jedna osoba w niedziele rano bylam ja. Spalam przez cala droge. Od razu zamowilam kurs powrotny do domu.


Lot do Ishigaki byl na czas, tajfun wlasnie sie skonczyl, pogoda piekna, samolot wypchany do granic mozliwosci. Okolo 1/4 samolotu to cudzoziemcy. Mowiacy po rosyjsku. Jak sie okazalo to jakas grupa mieszkajaca na Hokkaido i nalezaca do tego samego kosciola. Zorganizowali sobie wycieczke grupowa, bo tak bylo taniej.

I tu niestety, musze powiedziec, ze choc oni mieszkajacy na Hokkaido, to mentalnosc mieli bardzo rosyjska. Wniesli na poklad cale torby pelne puszek piwa i pili przez cala droge. Bylo glosno i bardzo nieprzyjemnie. I niestety, jako biala, bylam traktowana przez obsluge jako czesc tej grupy. Jak poszlam to toalety, to stewardesa zrobila wielki show pokazujac mi jak sie spuszcza wode. Serio, zanim pozwolila mi wejsc i sie wysikac, to otworzyla drzwi na cala szerokosc i glosno i wyraznie tlumaczyla, ze w Japonii spuszcza sie wode w kiblu. I pokazala mi jak sie to robi. Poprosilam ja, zeby zademonstrowala jeszcze raz, a ja to sfilmuje i wstawie na TikToka. Japonczycy siedzacy obok toalety parskneli smiechem. Po tym incydencie nie dostalam nawet “do widzenia” jak wychodzilam z samolotu.


Na lotnisku mialam zabukowany test PCR, bo… no wlasnie. Potrzebowalam go na dalsza podroz. Cena 5000 jenow. Wynik wedlug strony internetowej mial byc nastepnego dnia. Wedlug pani zabierajacej probowke ze slina, za dwa dni. Na maila.
Ale zaraz po wyjsciu ze strefy bagazowej zostalam “losowo” wyselekcjowana na… test PCR. Oprocz mnie, “losowo” wyselekcjowana zostala polowa rosyjskiej grupy z Hokkaido. Taki zupelnie przypadkowy zbieg okolicznosci, ze jedynie nie-Japonczycy zostali “losowo” wybrani. I tak to musialam pluc do probowki dwa razy pod rzad. Troche czasu mi to zajelo, bo mi sliny zabraklo. Dokladnie w tym samym punkcie testowym. Jeden test platny, a drugi darmowy.

(Rozklad jazdy z miasta na lotnisko.)

Do miasta w koncu udalo mi sie dojechac autobusem. Numer 4 i numer 10. Numeru 10 lepiej unikac, bo jedzie dluzej, zatrzymuje sie przy hotelu ANA Intercontinental. Oba jada z tego samego przystanku. Bilet w jedna strone to 540 jenow. Kiedy jechalam autobusem dzwoni telefon. To pan z wyspy Kuroshima, gdzie mialam zabukowany snorkeling na dzien nastepny. Mowie panu, ze jestem w autobusie, zadzownie do niego jak dotre do hotelu.


W hotelu w koncu okazalo sie dlaczego moj pokoj byl taki tani. Bo byl na czwartym pietrze. Choc oni nazywali to 14-tym pietrem. Po japonsku numer cztery i slowo “smierc” brzmia tak samo, wiec przesadni Japonczycy nie chca miec z numerem cztery nic wspolnego. Mnie tam wszystko jedno. Hotel byl ten sam co poprzednim razem, nazywa sie Vessel i lubie go, bo ma swietnie wyposazona pralnie samoobslugowa na szostym pietrze, czynna cala dobe.

Oficjalna maskotka Ishigaki



Zgodnie z obietnica dzwonie do pana z wyspy Kuroshima, z Fushima Marine Service. Pan sie mnie pyta czy jestem gaijinka (cudzoziemka). Ja mowie, ze tak, jestem. Pan na to, ze niestety musi odwolac moja snorkelingowa rezerwacje na jutro. Byl szczery az do bolu, ze skoro jestem gaijinka, to Japonczycy w grupie sie przestrasza, beda narzekac i wstawia mu zle recenzje w internetach. Bo w czasach zarazy Japonczycy bardzo boja sie cudzoziemcow. Wkurzylam sie strasznie, bo to juz godzina 17-ta i co ja teraz zrobie na dzien jutrzejszy? Pan na to, ze jak jest nas dwoch gaijinow, to moze nam zrobic grupe na popoludnie. Ja jestem jedna, a na popoludnie to juz mam plany. Pan sie rozlaczyl i tyle go widzialam, a raczej slyszalam.


Na dzien pojutrzejszy mialam juz zarezerwowany pakiet promowo-rowerowy na wyspe Hateruma przez Anei Kanko (firme promowa). Moze tak Anei ma cos do zaoferowania na jutro? Za pozno, zeby robic rezerwacje przez internet, wiec popedzilam do terminalu promowego do okienka Anei.





A tam, bardzo mily pan i rownie mila pani mowia mi, ze na snorkeling to juz za pozno, na zlowie tez juz za pozno. W zasadzie na wszystko co wymaga organizacji przez osoby trzecie – za pozno. Pytam sie wiec o wynajecie roweru i sama sobie ta cholerna Kuroshime objade. Mowia mi, ze zadzwonia, dowiedza sie i ze sie ze mna skontaktuja.




Ja poszlam sobie na wczesno-wieczorny spacer (wszystko wszedzie bylo pozamykane), a jakies 20 minut pozniej faktycznie dzwoni telefon. Ze rower elektryczny jest dla mnie zabukowany na Kuroshimie. I ze prosze sie stawic przy okienku w terminalu promowym jutro o 7:30 rano i zaplacic 3700 jenow za bilet w obie strony i rower (ze znizka internetowa byloby 3330, ale rezerwacja przez internet musi byc dwa dni przed), plus extra 1000 jenow doplaty za wersje elektryczna. I tak to sie wypozycza rowery w czasie stanu wyjatkowego, kiedy oficjalnie wypozyczalnie sa niby zamkniete.




Kupilam jakas kanapke na obiado-kolacje, proszek do prania, zapasy coli zero i wrocilam spacerem do hotelu.
Usnelam ogladajac “Zaginiona dziewczyne” w telefonie.

Snila mi sie zemsta na panu z Fushima Marine Service.
I koty. Ale mnie sie zawsze snia koty.

_________________
~~~ Do or do not. There is no try. ~~~
Gadam od rzeczy na Jutubie

Czekam z niecierpliwością na ciąg dalszy

Jezdem. Jezdem.


Prawie roczna przerwa, bo im dluzej Japonia byla zamknieta, w tym wiekszy marazm wpadalam. Ze niby po co pisac relacje, skoro i tak nikt nie da rady tu przyjechac. Ale teraz byc moze rychle otwarcie granic juz swita na horyzoncie, i ten fakt samopoczucie mi poprawia. I doszlam do wniosku, ze moze warto by bylo ta relacje kontynuowac. Tym bardziej, ze od tamtego czasu bylam juz na Yonaguni drugi raz i odwiedzilam juz wszystkie zamieszkane wyspy archipelagu Yaeyama. W kwietniu byl tez bonusik w postaci wypadu na wyspe Kumejima. A w nadchodzaca niedziele bedzie Miyakojima i Tarama.
No coz, jedni kolekcjonuja magnesy na lodowke, ja kolekcjonuje wyspy Okinawy. Ale magnesami, a szczegolnie tymi z wysp, tez nie pogardze.



Jak sie plynie promem z Ishigaki, to Kohama jest w prawo, a Kuroshima na lewo. Rejs trwa jakies 35 minut. 1340 jenow w jedna strone, lub od razu powrotny za 2570 jenow. Ponoc ludzie nazywaja Kuroshime, wyspa serca (heart island), bo niby jak sie zmruzy oczy i popatrzy pod katem, jednoczesnie w tym samym czasie zezujac, to jest ona w ksztalcie serca. Ale tylko z lotu ptaka, rzecz jasna.



Oprocz tego, Kuroshima slynie z krow.



I tak tez pachnie. A raczej smierdzi. Lajnem, obornikiem, krowia kupa, czy jak to sie tam nazywa. Nie ma co zatykac nosa, bo ta won jest wszedzie. Lepiej od razu na samym poczatku brac gleboki oddech, zeby sie przyzwyczaic. I po kilku minutach juz jest po krzyku. Krowi smrod przestaje przeszkadzac. Nie wiem jak ludzie tam zyja. Jak mi powiedzieli, to rzeczywiscie tylko kwestia przyzwyczajenia. A fakt, ze i ciuchy, i wlosy, i wszystko inne przesiaka ta wonia? Jak wszyscy smierdza, to nie ma problemu!



A w liczbach wyglada to tak, ze na wyspie (dane z wrzesnia 2021 roku) jest 2739 krow i 235 stalych mieszkancow. Na innych wyspach podstawa gospodarki jest trzcina cukrowa. Na Kuroshimie - krowy.



Kuroshima slynie tez z krowiego festiwalu, ktory odbywa sie pod koniec lutego. Mozna nawet wygrac sobie krowe na loterii. I ponoc z calej Japonii przyjezdzaja na ten festiwal, tylko i wylacznie po to, zeby w tej loterii wziac udzial. Osobiscie wolalabym wygrac koze, ale co kto lubi, no nie?



O dziwo, prom byl zapakowany do granic. Nie wiem dlaczego, bo to niby stan wyjatkowy, hoteli na Kuroshimie jako takich nie ma, wszystko niby oficjalnie pozamykane. Ale stateczek wypchany. Po drodze na Kuroshime plynie sie naokolo Taketomi, oprocz tego innych widokow nie ma.



Jak tylko zeszlismy na lad, to ludzie sie rozpierzchli po katach, wlezli w jakies zakamarki i znikneli. Ale zaraz za rogiem juz bylo jasne, gdzie sie wszyscy podziali. Stali w kolejce do wypozyczalni rowerow. Kazdy trzymal w reku swistek rezerwacyjny z Anei Kanko (firmy promowej) i po szybkich formalnosciach wsiadal na rowerek i znikal. Spora grupa osob zostala rowniez odebrana przez faceta czekajacego na przystani ze znakiem “Marine Service Fushima”. Rozwazalam przez chwile czy by go nie popchnac do wody, ale to pewnie skonczyloby sie interwencja policji. A ja mialam juz plany na popoludnie. Zemsta na Marine Service Fushima bedzie musiala poczekac do przyszlego sezonu. Zamiast tego poszlam wiec odebrac moj rower.





Okazalo sie, ze rower elektryczny nie mial koszyka, ja nie mialam ze soba plecaka, tylko torbe. No co robic? Przerzucilam torbe przez ramie i tez odjechalam. Mapki mi nie dali, twierdzac, ze nie mieli. No coz, trzeba bylo odpalic google. Ja z jedna tylko reka na kierownicy nie potrafie jezdzic. Szczesliwa nie bylam. Zatrzymalam sie przy plocie, za plotem krowy, i stalam tam gapiac sie w telefon az nauczylam sie rozkladu ulic na calej wyspie. Na szczecie wyspa jest w miare mala, jakies 13 km w obwodzie, inaczej chyba stalabym przy tych krowach az do teraz.



Popedalowalam wiec do wnetrza wyspy wdychajac przy tym aromat krowich odchodow.



Pierwszy przystanek, zaraz przy szkole (laczona szkola podstawowo-srednia, 12 uczniow w podstawowce, 8 w gimnazjum, 16 nauczycieli total, dane z zeszlego roku) to szumnie nazwana wieza obserwacyjna.



W chwili obecnej najwyzszy punkt na wyspie. Ze szczytu mozna podziwiac okoliczne pola i pasace sie na nich krowy. Przy wiezy jest rowniez laweczka pod daszkiem, gdzie mozna sobie usiasc i zjesc cos, jesli komus krowie muchy nie sa straszne. Mnie sa straszne, ale bylam przygotowana. Mialam ze soba spray ochronny. Mialam tez poltora litrowa butle wody, ktora robila sie coraz ciezsza. Trzeba bylo troche tego wypic. Niestety po wypiciu potrzeba bylo toalety, a o te na wyspie jest trudno. Nawet oficjalna strona turystyczna o tym przypomina. Panowie latwo sobie poradza. Paniom juz tak przyjemnie nie bedzie. A dlaczego wiozlam ze soba picie i jedzenie? Ano dlatego, ze podczas stanu wyjatkowego absolutnie wszystko na wyspie bylo zamkniete.









Kiedy zmeczylam sie odganianiem much i podziwianiem pastwisk, przypomnialo mi sie, ze wujek google polecal wizyte na Iko Molo (Iko Pier). To kamienne molo obecnie jest celem YouTubersow i instagramowych influencerow. Jakies dziesiec minut jazdy rowerem od wiezy obserwacyjnej. Pewnie daloby sie szybciej, ale ja nie mialam wprawy w unikaniu krowich plackow na drodze.









Molo jak molo, najlepiej wyglada podczas przyplywu. Na molo juz byla para Youtubersow, ktorzy wkurzyli sie strasznie jak sie pojawilam.
Youtubersi byli, ale toalety juz nie. Byly za to krzaki. No coz, jak sie nie ma co sie lubi, to sie idzie w krzaki.

Kolejnym punktem mialy byc jakies widowiskowe skaly droga na prawo od mola. Ale droga skonczyla sie na wjezdzie do hodowli bydla, a zeby dotrzec do wybrzeza, to google polecal przedzierac sie przez pastwisko. Oczami duszy juz widzialam siebie zasuwajaca na rowerku na przelaj pastwiska uciekajac przed bykiem. Odpuscilam sobie.





Zamiast tego pamietalam, ze gdzies w poblizu miala byc latarania morska. Ale pomylilam zjazdy z glownej drogi i wyladowalam przy spalarni smieci. Dziadzio stroz bardzo sie zdenerowal jak mnie zobaczyl.



Latarnia okazala sie mala i brzydka i nie mozna bylo do niej wejsc. Google twierdzil, ze byla tam tez plaza, ale ja widzialam tylko skaly i malutki skrawek piasku. Odpuscilam sobie.





Porzadna plaza miala sie znajdowac juz niedaleko, kilometr z hakiem dalej. Plaza Nakamoto jest ponoc slynna ze snorkelingu, ale mozna tam plywac tylko jakies 2 godziny przed i po odplywie. Przed pandemia podawali czasy przyplywow i odplywow na wyspiarskiej stronie fejsbukowej, ale przestali podczas pandemii. Przed pandemia byl tam rowniez punkt wypozyczenia rowerow, kapokow i sprzetu do snorkelingu. Wszystko pozamykane na glucho.
Na tej plazy znalazlam niemal cala ekipe z mojego promu. Narzekali na silny prad i brak ryb do ogladania. Kilka osob wspomnialo rowniez o tym, ze wiele koralowcow bylo bialych.







Ryb moze nie bylo, ale byly toalety!!! I automat z napojami. Coke Zero tez mieli!!! Odsapnelam troche i pojechalam w strone wioski. W tej czesci wyspy znajduje sie garstka pensjonatow i innych miejsc do spania.







Wiekszosc z nich byla zamknieta na glucho. Bo pandemia i stan wyjatkowy. Kuroshima to taka wyspa, ktora wiekszosc ludzi odwiedza w ciagu jednego dnia. A ci, ktorzy zostaja na dluzej sa nurkarskimi twardzielami, albo interesuja sie zlowiami. Bo tak sie sklada, ze Kuroshima to jedyna wyspa w Japonii, gdzie trzy odmiany zlowi skladaja jaja: karetta, zolwie szylkretowe, i zolwie zielone.





Kuroshima Research Center to placowka obecnie pod nadzorem pozarzadowej organizacji Sea Turtle Association of Japan, i mozna ja odwiedzic i poogladac sobie jak pomagaja zolwiom w procesie rozmnazania. Przed pandemia organizowali tez wolontariaty z zolwiami, snorkelingi, wycieczki zorganizowane naokolo zolwi, itp itd.

Po drodze do tej placowki zatrzymalam sie przy puzumari - starej wiezy obserwacyjnej zbudowanej z koralowcow.





Technicznie podczas stanu wyjatkowego placowka byla zamknieta dla odwiedzajacych, ale jak widzialam kogos kto wychodzil z budynku, drzwi byly otwarte na osciez, wiec weszlam do srodka. Jakies dziewcze siedzialo przy wejsciu i bardzo sie moim widokiem wystraszylo. Pobieglo po porade do menedzerstwa. Menedzerstwo przyszlo, powiedzialo, ze mam zaplacic 500 jenow i pozwolilo mi odwiedzic czesc placowki.











Mieli zolwie i inne stworzenia morskie. Fajnie. Ale jeszcze fajniejsze bylo to, ze mieli toalety. Czyste. I wode i mydlo do umycia rak. Pelna kultura. Taka bylam zadowolna, ze nawet nie przeszkadzalo mi, ze nie moglam zobaczyc czesci z akwarium z rekinami. Pani menedzer poprosila mnie, zebym koniecznie wpisala sie do ksiegi gosci w moim ojczystym jezyku. I zapisala gdzies, ze ja z Polski. Byla z tego faktu bardzo dumna i wyraznie jej ulzylo, kiedy powiedzialam jej, ze mieszkam w Japonii. Bo martwila sie, ze bylam turystka z “wirusowej” Europy. Az sie zdziwilam, ze nie wiedziala, ze Japonia byla zamknieta dla turystow. Ale tak to jest. Dla wiekszosci Japonczykow, blada twarz rowna sie turysta.





Ta ogolna atmosfera Kuroshimy zaczela mi doskwierac. Choc pani w Kuroshima Research Center byla mila, to jednak jasno i wyraznie do mnie dotarlo, ze tamtejsi nie byli bardzo przyjaznie nastawieni do nie-japonskich twarzy. Jak oddawalam rower, to pan z wypozyczalni staral sie to jakos uprzejmie wytlumaczyc. Nie bardzo mu to wychodzilo. Ale mial mniej wiecej to na mysli: “dla lokalnych obca twarz jest jednoznaczna z Amerykanami z baz wojskowych na Okinawie. A tych sie nie lubi. Szczegolnie podczas pandemii, bo to wlasnie oni tak pogorszyli sytuacje covidowa na Okinawie. Nie nosza masek (ja mialam maseczke na twarzy przez caly czas), nie potrafia sie zachowac, mysla, ze wszystko sie im nalezy.”
I w koncu walna z grubej rury: “Okinawa byla przeciez kolonia amerykanska, starsi ludzie wciaz pamietaja tamte czasy, taka historia bardzo boli.”

(Dla tych co nie wiedza, od 1945 do 1972 Okinawa byla de-facto terytorium amerykanskim, a w tej chwili stacjonuje tam okolo 26tys zolnierzy amerykanskich, plus ich rodziny, plus cywilni pracownicy baz wojskowych. Nie podlegaja oni japonskiej imigracji, nie maja japonskich wiz, sa na specjalnym statusie militarnym, i lokalne prawa ich nie obowiazuja.)

Wiec tak, nie ma co ukrywac, stosunki amerykansko-okinawskie sa dosyc napiete, pandemia tylko to napiecie podkrecila. Bardzo niefajnie, delikatnie mowiac.









A tak na marginesie, jak mialam przesiadka w Naha, to na lotnisku akurat byla grupa zolnierzy amerykanskich, nie wiem czy przylatujacych, czy wylatujacych. I jeden z nich mnie zaczepil, dziekujac mi za wsparcie, i ze jeszcze wygramy. Nie mialam pojecia o co mu chodzi. Dopiero po chwili do mnie dotarlo, ze mialam na glowie czerwonawa czapke z daszkiem marki Montbell (goretex i w ogole) i on myslal, ze to trumpowa MAGA czapka. Od tamtej pory juz jej nie nosze, kupilam zielona. Tak bezpieczniej.

No dobra, ale wracamy na Kuroshime. Po wizycie w centrum badan nad zolwiami zostal mi tylko jeden punkt na mapie do odwiedzenia. Plaza po drodze do portu. Nazywa sie Nishihama, czyli Zachodnia Plaza i o matko, co za raj. Przepiekna.









Ale niestety nie mozna tam plywac. Powody sa dwa. Jest to rejon zolwich jaj i silnych pradow. Ale siadlam tam sobie, zjadlam pognieciona kulke ryzowa z nadzieniem z tunczyka z majonezem i napawalam sie widokiem. Do wody wlazlam, ale tylko do kolan. Zeby potem nie bylo, ze jak cudzoziemka to oczywiscie nie potrafi sie dostosowac do lokalnych przepisow. Wiec sie dostosowalam.









Potem juz tylko na przystan i czekanie na prom. W promowej poczekalni maja maly sklepik z lokalnymi wyrobami. Kupilam lokalne okinawskie paczki i recznik z krowami. I butelke wody. Paczki byly suche i ciezko sie je jadlo. Nie ma koszy na smieci, wszystko trzeba zabrac ze soba z powrotem na Ishigaki.



Popoludniowy prom byl zapchany tubylcami plynacymi na zakupy na glowna wyspe.
Powiem szczerze, ze odetchnelam z ulga, kiedy doplynelismy do Ishigaki.

O, i jak oddawalam rower, to po naszej rozmowie pan z wypozyczalni zrobil mi kopie mapki wyspy. Okazalo sie, ze mial i rano, tylko mi nie dal, bo myslal, ze ja Amerykanka.



A po poludniu Andy, Niemiec, ktory prowadzi Ishigaki Blue Space, zabral mnie na snorkeling. Jak zawsze, bylo fajnie.




A nastepnego dnia w planach byla Hateruma.
I tu cala historia zmienia sie na lepsze. Duzo lepsze...

stay tuned...

_________________
~~~ Do or do not. There is no try. ~~~
Gadam od rzeczy na Jutubie

Relacja-rewelacja! Czekam na ciąg dalszy! (oby nie w rocznych odstępach)

_________________

Bardzo fajna relacja z poczuciem humoru. Czekam na ciąg dalszy.

Hateruma. Moja milosc. Druga zaraz po Yonaguni...
Rejs promem byl bezproblemowy. Pogoda piekna. Cos tam skrzeczyli w wiadomosciach o tajfunie, ale niebo bylo niebiesciutkie i wiaterek taki ledwo ledwo.



Z Ishigaki do Haterumy jest kawal drogi. W zaleznosci od trasy, okolo 80 minut, albo wiecej. W zaleznosci od rozkladu (ktory ma to do siebie, ze sie zmienia, warto sprawdzac strone przewoznika), prom albo poplynie prosto na wyspe, albo zatrzyma sie najpierw na Iriomote.



Jak system działał, juz sie nauczylam na Kuroshimie. Wiec prosto z promu pognalam za gromadka ludzi do wypozyczalni samochodowo-rowerowej. Jedynnej czynnej. A w zasadzie, to oficjalnie nieczynnej, bo stan wyjatkowy i takie tam (rok 2021).
Podalam moj swistek od firmy promowej i dostalam rower. Elektryczny. Tym razem z ogromnym koszykiem. Super.
Nie dostalam mapki. Mniej super. Ale spojrzalam na prawo i lewo i mapki nikt nie dostal. Okej, nadal super.



Hateruma jest za duza, zeby na pamiec nauczyc sie calego rozkladu ulic, wiec skupilam sie na pierwszym punkcie programu - plazy Nishihama, czyli Zachodniej Plazy. Tak, taka sama nazwa jak na Kuroshimie. Nie wysilali sie zbytnio z tymi nazwami w tym archipelagu.




Z przystani jest tam raptem jakie 700 metrow. Mozna by z buta tak na upartego, jesli nie chce sie odwiedzic innych miejsc na wyspie. I widzialam sporo osob, ktore tak wlasnie robily. Ale potem dowiedzialam sie dlaczego tak robily - o tym za chwile.



A jak tam ta plaza? Piekna. W rankingach najpiekniejszych plaz w Japonii zawsze plasuje sie w scislej czolowce. Wiem, wiem, takie rankingi mozna sobie czesto o kant czterech liter obic, ale tym razem nie klamaly. Jedyny mankament, i to dosyc powazny jesli jedzie sie z dziecmi, to fakt, ze woda od razu robi sie gleboka. Plusem dla innych jest to, ze na plazy po prostu nie ma rodzin z dziecmi.
W zeszlym roku staly tam platne schowki na rzeczy, w tym roku zauwazylam, ze zniknely. Jest cos w rodzaju prysznica - szlauch zamocowany do kranu, sa toalety (czasem nawet z papierem toaletowym, ta plaza to jedno z nielicznych miejsc w Japonii, gdzie papieru toaletowego czasami nie ma). Jest tez budka, gdzie mozna wypozyczyc sprzet do snorkelingu, itp, itd.



W guesthousie z widokiem na plaze jest tez cafe, ale nie wiem kiedy jest otwarta, bo i w zeszlym roku, i w tym byla zamknieta.
Dobra, zaparkowalam rower. Jak na wszystkich innych wyspach Yaeyamy oprocz Ishigaki, rower nie mial zamykadla. Rowery maja naklejki z numerami, i trzeba zapamietac nasz numer. I potem szukac roweru z odpowiednim numerem.



Poszlam na plaze, posiedzialam chwilke, zrobilam pare zdjec, pospacerowalam w te i we te i sprawdzilam droge do drugiego punktu, ktory mnie interesowal.
Wracam na parking, a tam mojego roweru nie ma. No kurzasz twarz. Sprawdzam jeszcze raz i nie ma. Dzwonie do wypozyczalni, tlumacze dziadziowi co sie stalo. Przyjechal do mnie z innym rowerem. Mowil, ze mam sie nie martwic, ze pewnie, ktos przez pomylke zabral. Taaaa...
Tak bylo w zeszlym roku.



W tym roku bylam na plazy znacznie dluzej, snorkowalam (nie bylo interesujaco, prad byl dosc silny tez), wrocilam na parking, i znowu nie bylo mojego roweru. Wkurzylam sie strasznie. Nikt nie odbieral telefonu w wypozyczalni, ani w hotelu, do ktorego wypozyczalnia nalezy (hotel Oceans, tak przy okazji, wyglada bardzo fajnie, chyba sie tam zatrzymam nastepnym razem). Wiec poszukalam innego roweru z naklejka Oceans, “pozyczylam” go sobie i pojechalam do tego hotelu sie awanturowac. Ten rower, ktory "ukradlam" byl rozklekotany i bateria tylko na 20%.
Pani w hotelu od razu wykumala co sie stalo. Powiedziala, ze ktos przez pomylke pewnie wzial moj rower i dala mi nowy. Powiedziala, ze mam sie nie martwic, bo kazdy rower ma airtags, sprawdzila nawet, jezdzil sobie po wyspie. Zapytalam sie czy nie moze baterii zdalnie wylaczyc, czy cos. Spojrzala na mnie dziwnie i powiedziala, ze to rower, a nie Tesla.

No nie wiem, dwa razy pod rzad to samo i ta sama wymowka? Potem w sklepiku na wyspie spotkalam babki, ktore tam byly przez kilka dni i one w koncu wytlumaczyly co i jak. Ich rowery rowniez zniknely z tej plazy. A dlaczego?

Ano dlatego, ze wypozyczenie roweru elektrycznego tanie nie jest, 2200 jenow na dzien i trzeba miec rezerwacje. Wiec cwaniacy bez rezerwacji ida prosto z promu z buta na plaze i potem lapia rower z tlumu na parkingu i gotowe. Przed pandemia lokalesi obwiniali za to zagranicznych turystow. W zeszlym roku zagranicznych turystow nie bylo, a znikajace rowery byly nagminne. A to dlatego, ze oficjalnie, podczas stanu wyjatkowego, wypozyczalnie nie byly otwarte, a ludzie, ktorzy nie wykupili pakietu wycieczki nie mieli jak sie poruszac po wyspie. Wiec z buta na plaze, i po klopocie. W tym roku rowery podwedzaly raczej leniwe typy, ktore przyplynely na wyspe porannym promem bez uprzedniego zaklepania srodka transportu.
I to tyle w temacie uczciwych i przestrzegajacych prawa Japonczykow.



Po Nishihama pojechalam dalej wzdluz wybrzeza. Plaza za plaza, wszystkie piekne. Oficjalnie plywac tam nie mozna, ale widzialam ludzi w wodzie. Ale na wlasne ryzyko, bo prad jest naprawde silny. Do tego stopnia silny, ze na plazy Nishihama sa tablice, ze oficjalnie wolno plywac tylko w kamizelce ratunkowej. Bo ratownikow nie ma.


Jesli planuje sie jechac naokolo wyspy, to najlepiej wlasnie zaczac od plazy Nishihama, i potem kierowac sie na poludnie mniej wiecej wzdluz wybrzeza. Trasa szczegolnie wazna jesli chce sie poplywac w oceanie, a nie wzielo sie ze soba ciuchow na przebranie. Wtedy, nawet jak sie jezdzi na rowerze w mokrych, to do ostatniego promu beda juz suche. Bo w mokrych na prom nie wpuszcza. I warto tego przestrzegac, szczegolnie jesli chce sie wracac ostatnim promem, bo panowie promowi sa nieublagani i nie ma zmiluj.





A dlaczego warto kierowac sie na poludnie? Ano dlatego, bo poludnie to najwieksza atrakcja turystyczna calej wyspy. Na Haterumie znajduje sie najbardziej poludniowy punkt w calym kraju, jesli bierzemy pod uwage zamieszkale wyspy. Bo oficjalny najbardziej poludniowy punkt to jakies tam bezludne skaly, ktorym blizej do Guamu i Palau niz Japonii. Ale jesli chodzi o zamieszkale wyspy, to Hateruma ma zaszczyt bycia ta najbardziej poludniowa.




Wiec jesli jest sie w archipelagu Yaeyama, to mozna od razu zaliczyc dwa najbardziej ekstremalne punkty Japonii - poludniowy na Haterumie, i zachodni na Yonaguni.






W najbardziej poludniowym miejscu stoi glaz z napisem “najbardziej poludniowe miejsce w Japonii” i jesli podejdzie sie do krawedzi klifow, sa tam ladne widoki. Jest tez miejsce pod dachem, gdzie mozna sobie usiasc i odsapnac. Nie ma toalet.




Toalety sa kawalek dalej przy wiezy obserwacyjnej. Wieza obserwacyjna jest zamknieta i nikt nie wie, kiedy znowu ja otworza. Po trzech latach zamkniecia wymaga remontu, a funduszy na to nie ma. W toalecie ostroznie, bo na tylach budki pod winklem dachowym wisi ogromne gniazdo os. Powiedzmy tyle, spadalam stamtad w podskokach, a moj rower jechal z predkoscia, ktora wedlug producenta, powinna byc niemozliwa.

Nocami, kiedy niebo jest bezchmurne, ludzie koczuja nieopodal tej wiezy, zeby zobaczyc Krzyz Poludnia. Jest to jedyne miejsce w Japonii, gdzie mozna ta gwiazde zaobserwowac.






Od wiezy jest juz sie blisko dawnego lotniska. Kiedys latal tam Ryukyu Air Commuter (czyli JAL), teraz to oficjalnie lotnisko wojskowe, ale uzywane jedynie jako baza helikopterow ratunkowych i tego typu dzialan. Kilka razy do roku odbywaja sie tam tez cwiczenia wojskowe, bo tak jak i Yonaguni, Hateruma ma bardzo strategiczne polozenie.


Potem jest sie obok latarni morskiej, ktora nie znajduje sie na morzem, ale w glebi wyspy, prawie w samym srodku. Nie da sie na nia wejsc, niestety. Dalej to juz pola trzciny cukrowej i trzciny cukrowej i trzciny cukrowej. Klimat jest na tyle dobry, ze trzcine cukrowa hoduje sie tam przez okragly rok. Wiec w tym samym czasie mozna zobaczyc mlode pola, stare pola i pola juz zebrane.







I tu taka ciekawostka. Po dlugim, upalnym, wilgotnym lecie, kiedy przyplynie sie na Haterume we wrzesniu, powietrze pachnie tam slodko. Przy pierwszej wizycie tam, myslalam, ze halucynuje z glodu i wyczerpania. Ale druga wizyta potwierdzila, ze to nie urojenie. Powietrze naprawde ma tam slodki zapach.




Osada, gdzie mieszkaja tubylcy jest wewnatrz wyspy. Sa tam dwa sklepiki, ktorych godziny otwarcia wywieszone na drzwiach nie pokrywaja sie z rzeczywistoscia. Sa jakies miejsca restauracyjno-podobne, otwarte nie wiem kiedy. Na pewno nie w porze lunczowej.
Sa automaty z napojami, jeden jest na tyle slynny, ze nawet swojego czasu figurowal na google maps jako “sklep”. I jesli widzi sie funkcjonujacy automat, to polecam zaopatrzyc sie w napoje. Bo kolejnej okazji moze nie byc.



Sa rowniez jakies bary, gdzie serwuje sie miejscowy alkohol. Ale kiedy sa otwarte, to chyba wiedza tylko lokalni ludzie. A tak w ogole, to nie wiem po co lokalesi chodza do tych barow, bo prawie kazdy nielegalnie pedzi wlasny trzcino-cukrowy bimber.
Toalet publicznych nie ma (oprocz plazy Nishihama i wiezy obserwacyjnej).




Jest tez szkola, tak samo jak na innych wyspach, laczona podstawowo-gimnazjalna. Fajna sprawa jest, ze jako pamiatke, mozna sobie kupic oficjalna koszulke druzyny sportowej tejze szkoly. Sprzedaje je jeden ze sklepikow, jesli trafi sie, jak akurat jest otwarty. Sklepik z pamiatkami w terminalu promowym tez niby je ma, ale w ograniczonych rozmiarach. Lepiej probowac w wiosce. Ceny sa dokladnie takie same.




W tym tutaj powyzej sprzedaja upominki. Pani za lada jest rowniez duzo milsza niz w tym pierwszym sklepiku. Oba dzialaja na zasadzie spolecznosciowej. Miejscowa ludnosc placic za przywilej posiadania sklepiku. Oczywiscie lokalny rzad to rowniez dofinansowuje. Sklepy zamawiaja dokladnie takie produkty na jakie mieszkancy skladaja zamowienia. Oprocz tego, lokalne babcie rowniez robia luchowe bento, kulki ryzowe i takie tam, i te sklepiki to sprzedaja. Wiec o ile ma sie szczescie i sklep jest otwarty, to jesli cos kupimy to bezposrednio wspomagamy lokalnych wyspiarzy.




Oprocz tego jest na wyspie kilka hotelikow, ale nie jest latwo zrobic rezerwacje, bo miejsca na sezon letni rozchodza sie w ekspresowym tempie. Z reguly mozna rezerwowac dopiero jakies 3 miesiace przed data, ktora sie chce, i przed sezonem to jest jak jakies Hunger Games. W odpowiednim dniu lapie sie telefon i dzwoni z samego rana. Ale najczesciej linia jest juz zajeta, a wolne miejscowki chrapniete przez szybszych.

Dla stalych bywalcow reguly sa inne, ci szczesliwcy moga rezerwowac rok naprzod. Ale dla swiezynek, ten proces to test wytrzymalosci. Poza sezonem reguly sa inne i jest latwiej, ale niestety ja mam wolne, kiedy cala Japonia ma wolne. Wiec konkurencja jest ogromna.



Jesli chce sie nurkowac, to guesthouse, gdzie sie spi, pomoze to zorganizowac. Jesli chce sie nurkowac podczas jednodniowki z Ishigaki, to trzeba dzwonic po hotelikach i pytac gdzie bedzie grupa w danym czasie. Moze sie udac. Ale niekoniecznie. Na Haterumie obowiazuje “czas wyspiarski”, ludzie nie oddzwaniaja, olewaja potencjalnych klientow, i generalnie maja wszystko i wszystkich w nosie. Im nie zalezy. Tobie zalezy i to ty masz sie starac, zeby sobie cos zorganizowac. Bardzo niejaponsko.



Na wyspe plywaja jedynie promy Anei Kanko. Cena w jedna strone to 4070 jenow, lepiej oplaca sie kupic od razu powrotny za 7830 jenow. A najlepiej oplaca sie bukowac Anei Kanko dzieny pakiet prom plus rower za 8500 jenow, ze znizka jesli bukuje sie przez ichna strone internetowa. Wtedy cena jest okolo 7650 jenow (na dzien dzisiejszy). W cenie jest tylko zwykly rower, za elektryczny trzeba doplacic.


Na trasie Ishigaki-Hateruma sa trzy rejsy dziennie. W teorii. W praktyce moze byc, ze ostatni rejs bedzie odwolany z najrozniejszych przyczyn. Prognoza pogody prognozuje deszcz. Bam. Rejs odwolany. Wiaterek przybiera na sile. Bam. Rejs odwolany. I co wtedy? Robi sie nieciekawie. Jesli ostatni rejs jest odwolany, to przed srodkowym rejsem bedzie zapowiedz przez wsiowe glosniki, ze to ostatnia szansa na dzis, zeby opuscic wyspe. Jesli akurat jest sie w wiosce i slucha sie uwaznie i uda sie zrozumiec, co tam przez ten glosnik jazgocze, to trzeba dzikim pedem walic do przystani. Ja mialam akurat takie szczescie w zeszlym roku. Przygodna babcia nawet mnie zagadala, czy aby na pewno nie powinnam pedzic do przystani. I ciesze sie, ze zagadala, bo ja komunikaty przez glosniki z reguly ignoruje. No bo kto tego slucha, no nie? Ale na Haterumie trzeba. Jesli leci cos z glosnika przez godzina 13-sta, to nawet jak sie niczego nie rozumie, to warto pojechac na przystan, zeby zobaczyc co sie dzieje. Inaczej mozna sie znalezc w malo komfortowej sytuacji. Ja mialam nastepnego dnia lot na Yonaguni, wiec ta przygodna babcia swoim zagadaniem ocalila mi zycie.



Albo jesli jezdzi sie po wyspie i komunikatu sie nie uslyszy, to wtedy tez, no coz, ma sie problem. Wtedy trzeba placic lokalesowi, zeby nas zabral wlasna motorowka na wyspe Iriomote i stamtad mozna juz promem do Ishigaki wrocic. Ile taka przyjemnosc kosztuje, tego nie wiem. Ale z doswiadczenia na innych wyspach (ahem, ahem… ktos byl glupi, ale sie nie przyznaje) to sa to kwoty rzedu 10,000 jenow wzwyz.
Jesli do Ishigaki nic nas nie goni, albo zaden lokales nie ma ochoty plynac do Iriomote, to trzeba blagac o miejsce do spania w jakims hoteliku. Tego patentu jednak nie polecam, bo jesli pogoda sie nie poprawi, to mozna utknac na Haterumie przez dlugie dni. No i oczywiscie, taka przyjemnosc rowniez sporo kosztuje. Jedynie gotowka jest akceptowana na wyspie.

Co jeszcze mozna robic na Haterumie? Absolutnie nic. Mozna gapic sie na kozy na pastwisku, przedzierac sie przez trzcine cukrowa. Sluchac szumu fal. Wdychac slodkie powietrze. I podziwiac blekit oceanu, ktory to odcien ma nawet oficjalna nazwe - Hateruma Blue.



Ja Haterume uwielbiam. Ale ja rowniez uwielbiam ramen z kiszona kapusta i nalesniki z natto. Wiec, tego tam… moja opinia jest bardzo subiektywna. 
Jednak uwazam, ze pomimo kosztow, warto poplynac na jeden dzien, zeby samemu sie przekonac.

Tak wygladalo to na promie, kiedy nagle turysci zorientowali sie, ze to ostatni rejs tego dnia. Cos a'la ewakuacji uchodzcow.


Jak juz doplynelismy do Iriomote, to nagle niebo wygladalo tak. Teraz juz bylo jasne, dlaczego pozniejszy rejs zostal odwolany.



PS. Mecze sie nad filmikami, zeby wstawic na YouTube. W miedzyczasie wrzucam krotkie klipy na TikToka.
Warto spojrzec co tam jest. A jest tego juz sporo. I codziennie dokladam nowe.
https://www.tiktok.com/@2catstrooper

_________________
~~~ Do or do not. There is no try. ~~~
Gadam od rzeczy na Jutubie

W koncu.
Ta dlugo wyczekiwana chwila. 
Lot na wyspe Yonaguni.



Z samego rana cala w skowronkach wzielam autobus na lotnisko. Ja wole lapac z przystanku przed terminalem promowym na Ishigaki, bo za leniwa jestem na dwuminutowy spacer na dworzec autobusowy. I za moje lenistwo musialam zaplacic - autobus byl juz caly pelny. Trzeba bylo stac cala droge. Nie wiem jak ludzie, ktorzy sa w innych hotelach po drodze daja rade dojechac autobusem na lotnisko na czas, bo jak autobus jest caly wypchany, to pan kierowca po prostu zatrzymuje sie, zeby powiedziec czekajacym, ze mu przykro, potem zamyka drzwi i jedzie dalej.
Dlatego hotele blisko terminalu promowego lub dworca autobusowego sa lepszym rozwiazaniem, jesli nie wypozycza sie samochodu.

Tutaj tez uwaga - w dni powszednie, szczegolnie w godzinach rannych, jesli ma sie pierwszy lot z Ishigaki do Naha, ten o 8:05, czy jakos tak, to nie cwanic, ale lapac pierwszy autobus o bladym swicie. Ten drugi nie dojedzie na czas, choc wedlug rozkladu powinien. Prosze sie nie pytac skad to wiem, ahem, ahem…



Ale na szczescie pierwszy lot do Yonaguni nie jest zbyt wczesnie rano. W sezonie sa trzy loty dziennie z Ishigaki, i jeden z glownej wyspy Okinawy. Poza sezonem, dwa z Ishigaki i dwa z Okinawy. Rozklad zmienia sie w zaleznosci od widzimisie JALu.
Ceny z Naha potrafia byc kosmiczne, rzedu 20,000 jenow w jedna strone. Mnie za kazdym razem wychodzilo taniej leciec najpierw z Okinawy (Naha) na Ishigaki i potem drugim lotem na Yonaguni, niz bezposrednio na Yonaguni z Naha. Wiec warto sprawdzac. Na Yonaguni lata tylko Ryukyu Air Commuter, czyli lokalna spolka-corka JALu. Choc cos tam przebakuja w internetach, ze niby Fuji Dream Airlines moze zaczac tam rowniez latac. Ale jak na razie mamy tylko Ryukyu Air Commuter, sprzedawany rowniez jako Tranocean Air.


I powiedzmy delikatnie, nie jest to najlepiej zorganizowane, szczegolnie, ze JAL rowniez sprzedaje te bilety dla RAC. Gdzie problem? W numerach lotow. Numer lotu Ishigaki - Yonaguni jest ten sam co numer lotu Narita - Manila, bo system automatycznie nie dodaje literek przed cyframi. I jak sie system zawiesi to wychodza cuda. Udalo mi sie to odkrecic, ale nie bylo latwo, bo pani z JALu nie mogla zrozumiec w czym problem jak dzwonilam. Przeciez mam bilet do Manili, wszystko jest powierdzone, dlaczego ja chce to zmienic na Yonaguni?



Pomimo stanu wyjatkowego samolot byl pelen. W tym roku bez stanu wyjatkowego tez byl pelen. Loty powrotne rowniez zawsze pelne.
Internety podpowiedzialy, zeby wybierac siedzenia przy oknie z literkami A. Ale za kazdym razem byly one juz zajete.



Siedzenia K maja widok na ocean podczas ladowania. Z A rozciera sie widok na wyspe. W drodze powrotnej niestety nie dziala to na odwrot, i nic nie widac. No ale moze kiedys w przyszlosci uda mi sie zlapac to A.



Lotnisko na Yonaguni to lotnisko wojskowe, ktore dzieli sie pasem z samolotami cywilnymi. I nikomu to nie przeszkadza.

Mozna tez wybrac sie na Yonaguni promem z Ishigaki (firma Fukuyama Kaiun), ale po co? Sa dwa rejsy tygodniowo, we wtorki i piatki, trwaja 4 godziny, a rejsy sa odwolywane jesli tylko prognoza pogody wspomina o deszczu. O dziwo, samoloty sa duzo bardziej pewniejsze.



Z Ishigaki prom do Yonaguni odplywa z innego terminalu niz pasazerskie promy do Taketomi, Hateruma, Iriomote, itp.
Prom do Yonaguni odplywa z portu samochodowo-pasazerskiego, bilety w okienku w porcie do nabycia na godzine przed rejsem. Cena w jedna strone to okolo 4,000 jenow od osoby. Ile kosztuje przewoz samochodu, tego nie wiem.



Na Yonaguni prom przyplywa do wioski Kubura, i jesli ma sie zaklepany hotel czy guesthouse, to cie stamtad z przystani odbiora. Inaczej moga byc problemy, bo choc na wyspie jest Loop Bus, to jest on baaaaardzo nieregularny i nie mozna na nim polegac. Innego transportu nie ma. W wiosce Kubura nie ma wypozyczalni rowerow, ani skuterow czy samochodow. A wlasny srodek transportu na wyspie jest niezbedny.



Ja zaklepalam samochod z Yonaguni Honda, cena to bylo jakies 9,000 jenow na trzy dni w 2021, ale juz 9,000 jenow za dwa dni w 2022. Pewnie w 2023 bedzie tyle za jeden dzien, kto wie?

Pan z Hondy odebral mnie z lotniska, pokazal palcem “moj samochod” i powiedzial, ze mam jechac za nim do biura. Wierzyl mi na slowo, ze mam prawo jazdy i umiem jezdzic. Totalny luz.



W biurze tylko podpisalam swistek umowy, zaplacilam (w 2021 tylko gotowka, w 2022 juz przyjmowali karty), i w droge. Doplacilam za pelne ubezpieczenie, bo… no wlasnie… konie. I to byla genialna decyzja, bo inaczej to byloby niewesolo.

Wspominalam w innym watku, ze w Japonii przy wypozyczeniu samochodu zawsze warto brac pelne ubezpieczenie. Pomiedzy staruszkami, ktorzy sa slepi i glusi, ale nadal prowadza samochody, zwierzetami na prowincji, waskimi drogami, betonowymi korytami wzdluz drog, samobojczymi rowerzystami, ktorzy uwazaja sie za swiete krowy, bo wiedza, ze maja pierwszenstwo i sciemami wypadkowymi celujacymi w samochody na blachach wypozyczalni, naprawde warto zainwestowac w pelne ubezpieczenie.


Na Yonaguni sciem wypadkowych raczej nie ma. Ruchu jest malo, drogi sa waskie, ale staruszkowie zachowuja sie wzglednie normalnie. Sa za to konie, ktore buszuja sobie po czesciach wyspy luzem. Sa tez kraty w asfalcie, zeby te konie trzymac w okreslonym rejonie. Sa tez okropne wadoly i dziury, jesli zjedzie sie z glownej pasmowki. I sa tez bardzo waskie drozki, gdzie na bank roslinnosc po obu stronach porysuje lakier. Sa tez dziesiatki kotow, ktore potrafia wyskoczyc na droge i czasem manewry, zeby unikac uszkodzenia kota, moga rezultowac w uszkodzeniu auta. Nie warto sie stresowac.



Na Yonaguni trzeba transport rezerwowac z wyprzedzeniem, bo ilosci sa ograniczone. Czy to skuterow, czy samochodow. Rowerow nie polecam. Wyspa jest za duza i za gorzysta na rowery. I nie wolno dac sie namowic na "wyzsza klase" samochodu w bardzo atrakcyjnej cenie. Bo wyzsza klasa to szerszy samochod, moze byc za szeroki na niektore drogi. Domagac sie "kei-car" z zlota tablica.



Po odebraniu samochodu pojechalam do wioski Kubura, gdzie mialam zaklepany hotel. Najlepszy w tej chwili na wyspie.
Duzy, wielopietrowy hotel blisko lotniska, gdzie zazwyczaj zatrzymywali sie turysci z Tajwanu, upadl podczas pandemii. Turysci z Tajwanu, bo tak, przed pandemia Yonaguni mialo rowniez czarterowe loty z Tajwanu. I chyba nawet normalne rozkladowe loty z tego co sie doczytalam. Tajwan jest oddalony o raptem 100 kilometrow. A wszystko po to, zeby Tajwanczycy mogli sobie robic zakupy duty-free u siebie na lotnisku przed wylotem do Yonaguni.



Moj hotel to Villa Eden, i jakims cudem w 2021 roku udalo mi sie ja zabukowac na Rakuten Travel za smieszna cene. W 2022 musialam juz dzwonic bezposrednio do hotelu, bo zniknal z serwisow rezerwacyjnych. Maila kontaktowego brak. Tylko telefon. Wlasciciel posluguje sie (bardzo niechetnie) lamana angielszczyzna, ale od bidy da rade. Pamietal mnie z poprzedniego sezonu, wiec dzieki temu udalo mi sie zrobic rezerwacje na szczyt sezonu - tydzien Obon w sierpniu. Cena w 2022 roku to 9000 jenow za pokoj z prywatna lazienka, sniadanie i obiad w cenie. I warto brac ten obiad, bo inaczej mozna glodowac.

Ale zamiast do hotelu, ja od razu popedzilam na plaze, gdzie czekaly na mnie konie.

Konie rasy Yonaguni to jedna z glownych atrakcji wyspy. To rdzenne kuce japonskie, charakterem bardziej przypominaja osly. Krnabrne i zlosliwe. Ale lubia plywac w oceanie i ladnie wychodza na zdjeciach.



Jest kilka firm, ktore oferuja jazde konna w roznych wariantach, od tych bardzo latwych do hardkorowych. Ja zabukowala obie wersje. Postanowilam zaczac od latwej. Przed wyjazdem wykupilam kilka lekcji jazdy konnej tu u siebie w miescie na pelnowymiarowych koniach. Myslalam wiec, ze na tych mniejszych konikach pojdzie mi bezproblemowo. Mylilam sie. Bo o ile na plazy jezdzi sie w siodle, to juz do oceanu tylko na oklep.



Chimanma Hiroba to firma rodzinna prowadzona przez pare z Yokohamy, ktorzy tak kochali Yonaguni konie, ze sie przeprowadzili na wyspe i zalozyli konski interes. Oferuja wiele opcji, ja wybralam godzinna przejazdzke po plazy i w wodzie za 10,000 jenow. Bylo super.
Traktowali i konie i klientow swietnie.

Bardzo rygorystycznie przestrzegaja wymagan odnosnie wagi - tylko klienci wazacy ponizej 70 kg moga jezdzic na ich koniach.

Choc na pierwszy rzut oka wyglada to na bardzo turystyczny interes, to tylko pozory. Chimanma Hiroba to czlonkowie Japan Equine Affairs Association, przyjmuja na staz studentow, ktorzy studiuja konie, i sa bardzo zaangazowani w ochrone i rozwoj rasy Yonaguni.
Troche mowia po angielsku i bardzo ciekawie opowiadaja o historii, stanie obecnym i przyszlosci kucow z Yonaguni.



Bylam cala mokra, ale ze sklepik w wiosce byl zaraz za rogiem od plazy, wiec poszlam szukac czegos na lunch. Niestety sklep rowniez mial przerwe obiadowa. No coz. Kupilam coke zero z automatu i podjechalam do mojego hotelu.

Bylam zdecydowanie za wczesnie na check-in, ale facet w recepcji bez slowa dal mi moj klucz i wskazal palcem na schody. Zapytalam sie gdzie zaparkowac samochod. Facet znowu bez slowa machnal reka na tyl hotelu. Zapytalam sie o lunch, wzruszyl ramionami i odszedl w glab hotelu. No dobra, nie chce ze mna gadac, ja z nim gadac tez nie musze.





Pokoj byl skromny, ale mial wszystko co potrzeba. Nawet prywatna lazienke. Od razu wzielam prysznic, przebralam sie, i ruszylam na poszukiwanie jedzenia.

_________________
~~~ Do or do not. There is no try. ~~~
Gadam od rzeczy na Jutubie

Ło matko jedyna!!!
Pochlastam się.
Jak ja o tym mogłam zapomnieć???
Zwalam winę na moje ADHD.

Siedzę właśnie na Okinawie po raz enty, leje deszcz (a wczoraj było tak pieknie) i przeglądam forum i zobaczyłam tą niedokończoną relację z ubiegłego stulecia.

Więc piszę dalej. Zdjęcia mam w domu, jestem bez laptopa, w telefonie nie jest wygodnie stukać.

Hmmm... co by tu zrobić żeby nie wyjść na totalną pajackę? A tak przy okazji, to czy w ogóle forma żeńska pajaca istnieje?

Ok, zróbmy tak.
Wrzucę Wam tu odcinek podcastu, który nagrałam o Okinawie właśnie. To powinno Was przetrzymać do poniedziałku, kiedy wracam do domu. Trochę prymitywnie od strony technicznej, ale da się słuchać.

Yeah, yeah, wiem, że podcast to nie filmik, ale filmików na YouTube o Okinawie jest już zatrzęsienie.

Podcast o Okinawie


Aj, aj, aj, a resztę skończę jak wrócę do domu.

_________________
~~~ Do or do not. There is no try. ~~~
Gadam od rzeczy na Jutubie

Dobra, to jedziemy z tym o czym wszyscy chca wiedziec.
Podwodne monumenty Yonaguni.



Jesli ktos chce nurkowac, to opcji do zobaczenia tych struktur jest kilka.

Jesli ktos nie nurkuje, to do zeszlego roku opcja snorkelingowa bylo jedna - Guesthouse Fiesta. Wlasciciel oferowal rowniez snorkeling z lodki. W zaleznosci od stanu oceanu, pogody i pradow bral rowniez ludzi do podwodnych monumentow.



W tym roku menedzerstwo Guesthouse'u Fiesta sie zmienilo, ale na lepsze. Zajmuje sie tym teraz mloda para, babka nawet mowi po angielsku. Chlopak skipper organizuje czestsze wypady w okolice podwodnych ruin, bo wie, ze tego chca turysci. Numer telefonu do Fiesty mozna znalezc w necie, maja tez strone internetowa, ale nie chce im sie odpisywac na maile po angielsku. Ale jak sie zadzwoni, to nie maja wyboru, kobieta troche mowi, w sumie mozna sie dogadac. Cena za wyprawe lodka to 6000 jenow (w wakacji '23) od osoby. Wydaje sie byc drogo, ale to dosyc wymagajacy kierunek.



Jesli ktos chce snorkowac podwodne ruiny, to trzeba sie przygotowac na wiecej niz dwa dni na Yonaguni, bo jest sie na lasce pogody, szczegolnie latem, kiedy wieje okropnie. Troche lepiej ma sie sytuacja we wrzesniu.

Ja bylam we wrzesniu i ledwo dalismy rade.
Prady sa tak silne, ze kurde, jakby nie kobieta w mojej grupie, ktora okazala sie wyczynowa plywaczka, to bym byla w drodze na Tajwan. Koniec koncow, udalo sie, ale trzeba miec mocne nerwy i bardzo dobrze radzic sobie w wodzie. Przed Yonaguni myslalam, ze radzilam sobie dobrze, ale okazalo sie, ze bylam w bledzie.





Ale nie zaluje, wrazenie fantastyczne. Zdjecia robione malym lapimordem, wiec jakosc jest jaka jest.

W tej chwili jest tez i druga opcja zobaczenia podwodnych monumentow podczas snorkelingu. Jest firma ktora oferuje drift snorkeling z lodki. Oczywisci zaleznie od pogody, stanu oceanu, itp. Nie probowalam, ale mam zamiar skorzystac w przyszlym roku. Mozna ich znalezc na FB i na instagramie, innych stron internetowych nie widzialam. Zero angielskiego niestety, ale chyba mozna polegac na google translate.


Ogolnie, to te podwodne ruiny, albo podwodne monumenty to jest must see, obowiazkowy plan programu. Nie ma sensu nawet pchac sie na Yonaguni, jesli nie bedzie sie przynajmniej probowalo zobaczyc tego cuda. Osobiscie wyglada mi to na wytwor naturalny, bo jak sie patrzy na skaly wystajace ponad wode, to struktura jest bardzo podobna.










Tutaj nagralam caly odcinek podcastu o Yonaguni, jesli kogos to interesuje.

Odcinek o Yonaguni

_________________
~~~ Do or do not. There is no try. ~~~
Gadam od rzeczy na Jutubie